Heuijerjans.net: Asklepieion van Kos

Een Asklepieion was in de Griekse oudheid een plek waar mensen genezing zochten (Asklepios was de god van de geneeskunde). Er zijn zo'n 300 van dergelijke tempelcomplexen bekend; het Asklepieion van Kos is één van de belangrijkste - m.n. vanwege Hippocrates (ca.460, Kos - ca.370, Larisa). Hij is geboren op Kos en werd waarschijnlijk aan het Asklepieion opgeleid; zijn vader was ook arts. Later liet Hippocrates zijn leerlingen een Eed afleggen; deze traditie leeft hedentendage voort in het afleggen van de Eed van Hippocrates door alle nieuwe artsen.

Eed van Hippocrates

"Ik zweer bij Apollon de genezer, bij Asclepius, Hygieia en Panacea en neem alle goden en godinnen tot getuige, om naar mijn beste oordeel en vermogen de volgende eed te houden:

Ik zal naar mijn beste oordeel en vermogen en om bestwil mijner zieken hen een leefregel voorschrijven en nooit iemand kwaad doen.

Nooit zal ik, om iemand te gerieven, een dodelijk middel voorschrijven of een raad geven, die, als hij wordt gevolgd, de dood tot gevolg heeft. Nooit zal ik een vrouw een instrument voorschrijven om een miskraam op te wekken. Maar ik zal de zuiverheid van mijn leven en mijn kunst bewaren. Het snijden van de steen zal ik nalaten, ook als de ziekte duidelijk is; ik zal dit overlaten aan hen die hierin bekwaam zijn. In ieder huis waar ik binnentreed, zal ik slechts komen in het belang van mijn patiënten.

Mijn leermeester zal ik eren en liefhebben als mijn ouders; ik zal in gemeenschap met hem leven en zo nodig mijn bezit met hem delen, de kunst leren zonder vergoeding en zonder dat daartoe een schriftelijke belofte nodig is; aan mijn zonen, aan de zonen van mijn leermeester en aan de leerlingen die verklaard hebben zich aan de regelen van het beroep te zullen houden, aan hen allen zal ik de grondslagen van de kunst leren.

Al hetgeen mij ter kennis komt in de uitoefening van mijn beroep of in het dagelijks verkeer met mensen en dat niet behoort te worden rondverteld, zal ik geheim houden en niemand openbaren. Moge ik, als ik deze eed getrouwelijk houd, vreugde vinden in mijn leven en in de uitoefening van mijn kunst, maar moge het tegenovergestelde het geval zijn indien ik hem schend.

Ik zal mij verre houden van iedere welbewuste slechte daad en van elke verleiding, in het bijzonder van de geneugten der liefde met mannen of vrouwen, of zij vrij zijn of slaaf."

"Abb 1. Das Asklepieion vor der Ausgrabung" [ca.1900]

Chronologie

5e eeuw v.Chr.	oudste resten
4e eeuw v.Chr.	"Machaonsockel", ca 350-330, dus altaarbouw
3e eeuw v.Chr./H1	Tempel B, aanleg "Thesauros" (ca 280), "Exedra", altaarwerk. Hallen en kamers van Terras III en Propylon, etc., etc.
170-150	Tempel A.
160-100	Altaar in huidige vorm.
1e eeuw v.Chr.	Oostelijk deel steunmuur II/III. Aardbeving 6 v.Chr.
1e eeuw n.Chr	Xenophons-nis, wateraanleg, bibliotheek.
~142	Aardbeving.
2e eeuw/H2 en 3e eeuw	vernieuwde steunmuren, Tempel C, etc. etc.
469	Aardbeving.
554	Aardbeving (vernietigend).
Middeleeuwen	Christelijk dorp rondom de kapel van Tempel A en kerkhof op Terras I.
13e/14e eeuw	Eigendom van klooster Patmos.
14e/16e eeuw	Steengroeve voor de Johanniters.
18e eeuw	Turkse tuin.
19e eeuw	Verlaten/verwoest.
20e eeuw	uitgraving (1900-1907).

Rudolf Herzog (1871-1953), zoon van een professor en afgestudeerd filoloog, bezocht Kos in 1897/98 voor het eerst. Hij wist van het in de oudheid geroemde Asklepieion van Kos en ging ernaar op zoek - en hij vond het! Van 1900-1907 leidde hij de uitgravingen, later verscheen zijn verslag in boekvorm [1].

Rudolf Herzog is de grootvader van Werner Herzog (1942), één van mijn favoriete filmregiseurs. Dat komt m.n. door zijn film Aguire, der Zorn Gottes, een fictieve zestiende-eeuwse Spaanse expeditie in de Zuid-Amerikaanse binnenlanden. Er ontstaat een opstand onder leiding van ondercommandant Aguirre (Klaus Kinski). Alleen al het maken van de film, is een film waard (woedeuitbarstingen van Kinski, zijn ruzies met Herzog). De film was inspiratiebron voor Francis Ford Coppola voor zijn meesterwerk Apocalypse Now.