Cape Verde Islands: Population & Famines (1580-1900)

Source: "Epidemies, Famines, and Population in the Cape Verde Islands, 1580-1900.", by K. David Patterson [1988] (The International Journal of African Historical Studies)

Patterson's paper presents a table with population estimates and the most severe famines. The data is collected from many different resources and has been critically looked at. Still there are many uncertainties about these estimates. However it looks like the best source available and thus it is really worth sharing.


(Scale for Population on the left, for Famines on the right)

Asklepieion van Kos

Een Asklepieion was in de Griekse oudheid een plek waar mensen genezing zochten (Asklepios was de god van de geneeskunde). Er zijn zo'n 300 van dergelijke tempelcomplexen bekend; het Asklepieion van Kos is één van de belangrijkste - m.n. vanwege Hippocrates (ca.460, Kos - ca.370, Larisa). Hij is geboren op Kos en werd waarschijnlijk aan het Asklepieion opgeleid; zijn vader was ook arts. Later liet Hippocrates zijn leerlingen een Eed afleggen; deze traditie leeft hedentendage voort in het afleggen van de Eed van Hippocrates door alle nieuwe artsen.

Eed van Hippocrates "Ik zweer bij Apollon de genezer, bij Asclepius, Hygieia en Panacea en neem alle goden en godinnen tot getuige, om naar mijn beste oordeel en vermogen de volgende eed te houden: Ik zal naar mijn beste oordeel en vermogen en om bestwil mijner zieken hen een leefregel voorschrijven en nooit iemand kwaad doen. Nooit zal ik, om iemand te gerieven, een dodelijk middel voorschrijven of een raad geven, die, als hij wordt gevolgd, de dood tot gevolg heeft. Nooit zal ik een vrouw een instrument voorschrijven om een miskraam op te wekken. Maar ik zal de zuiverheid van mijn leven en mijn kunst bewaren. Het snijden van de steen zal ik nalaten, ook als de ziekte duidelijk is; ik zal dit overlaten aan hen die hierin bekwaam zijn. In ieder huis waar ik binnentreed, zal ik slechts komen in het belang van mijn patiënten. Mijn leermeester zal ik eren en liefhebben als mijn ouders; ik zal in gemeenschap met hem leven en zo nodig mijn bezit met hem delen, de kunst leren zonder vergoeding en zonder dat daartoe een schriftelijke belofte nodig is; aan mijn zonen, aan de zonen van mijn leermeester en aan de leerlingen die verklaard hebben zich aan de regelen van het beroep te zullen houden, aan hen allen zal ik de grondslagen van de kunst leren. Al hetgeen mij ter kennis komt in de uitoefening van mijn beroep of in het dagelijks verkeer met mensen en dat niet behoort te worden rondverteld, zal ik geheim houden en niemand openbaren. Moge ik, als ik deze eed getrouwelijk houd, vreugde vinden in mijn leven en in de uitoefening van mijn kunst, maar moge het tegenovergestelde het geval zijn indien ik hem schend. Ik zal mij verre houden van iedere welbewuste slechte daad en van elke verleiding, in het bijzonder van de geneugten der liefde met mannen of vrouwen, of zij vrij zijn of slaaf."

"Abb 1. Das Asklepieion vor der Ausgrabung" [ca.1900]

Chronologie

5e eeuw v.Chr.	oudste resten
4e eeuw v.Chr.	"Machaonsockel", ca 350-330, dus altaarbouw
3e eeuw v.Chr./H1	Tempel B, aanleg "Thesauros" (ca 280), "Exedra", altaarwerk. Hallen en kamers van Terras III en Propylon, etc., etc.
170-150	Tempel A.
160-100	Altaar in huidige vorm.
1e eeuw v.Chr.	Oostelijk deel steunmuur II/III. Aardbeving 6 v.Chr.
1e eeuw n.Chr	Xenophons-nis, wateraanleg, bibliotheek.
~142	Aardbeving.
2e eeuw/H2 en 3e eeuw	vernieuwde steunmuren, Tempel C, etc. etc.
469	Aardbeving.
554	Aardbeving (vernietigend).
Middeleeuwen	Christelijk dorp rondom de kapel van Tempel A en kerkhof op Terras I.
13e/14e eeuw	Eigendom van klooster Patmos.
14e/16e eeuw	Steengroeve voor de Johanniters.
18e eeuw	Turkse tuin.
19e eeuw	Verlaten/verwoest.
20e eeuw	uitgraving (1900-1907).

Rudolf Herzog (1871-1953), zoon van een professor en afgestudeerd filoloog, bezocht Kos in 1897/98 voor het eerst. Hij wist van het in de oudheid geroemde Asklepieion van Kos en ging ernaar op zoek - en hij vond het! Van 1900-1907 leidde hij de uitgravingen, later verscheen zijn verslag in boekvorm [1]. Rudolf Herzog is de grootvader van Werner Herzog (1942), één van mijn favoriete filmregiseurs. Dat komt m.n. door zijn film Aguire, der Zorn Gottes, een fictieve zestiende-eeuwse Spaanse expeditie in de Zuid-Amerikaanse binnenlanden. Er ontstaat een opstand onder leiding van ondercommandant Aguirre (Klaus Kinski). Alleen al het maken van de film, is een film waard (woedeuitbarstingen van Kinski, zijn ruzies met Herzog). De film was inspiratiebron voor Francis Ford Coppola voor zijn meesterwerk Apocalypse Now.

De z/w foto's op deze pagina komen uit [1], de kleurenfoto's zijn door mij gemaakt op 7 mei 2015.

"Abb 19. Altar mit Kassettendecke"


"Abb 22. Altar System des Aufbaus"


"Asklepieion in der hellenistischen Zeit. Ansicht von Norden"


"Asklepieion in der hellenistischen Zeit. Schnitt von Osten"


"Abb 36. Halbrunder Brunnen"


"Abb 16. Obere Terrasse. Nordende der Westhalle. Stylobat"


"Abb 7. Tempel A. Altartisch der byzantinischen Kapelle"


"Abb 9. Tempel A. Freske aus der byzantinischen Kapelle"


"Untere Terrasse. Gesamtansicht von NO"


Xenophons Niche von NW"


"Plan des Asklepieion. Aufnahme 1902-1904"







[1] Asklepieion, Baubeschreibung und Baugeschichte, Peter Schazmann [1932] (online digitaal beschikbaar).

Cape Verde: "Vitoria - Que tres caravelas portuguesas tuvieron..." [Francisco de Lyra Barreto, 1629]

9 September 1628: Piet Hein captures Spanish Treasure Fleet

In the mid of the Eighty Years' War, or Dutch War of Independence (1568–1648) with Spain, Piet Hein made a plan in 1626 to capture the Spanish Treasure Fleet, or Silver Fleet. After two small seizures in 1627, he successfully executed his plan on September 9th 1628 in a battle at the Bay of Matanzas (Cuba).

The loot was valued 15 million Dutch florins:
* f 7.200.000,= (silver)
* f 3.600.000,= (merchandise)
* f 4.000.000,= (war and marine material)
Thus f 14.800.000,= in total, and this still excludes large amounts of different spices. Current value would range from 100 million to 100 billion euro's. The damage for Spain was even bigger, because several ships were already burnt at Matanzas. (In history only twice such a successful seizure was done: the other one was in 1702 when the English together with the Dutch attacked the Spanish near Vigo, but most of the valuables were already brought ashore.)

28 December 1628: Portuguese attack the Dutch at Cape Verde

A few months later (*), the Portuguese attacked the Dutch who were building a little fortification on the Cape Verde Islands. The Dutch came back from Alexandria with merchandise valued at two million Dutch florins. This all fell into Portuguese hands. This was probably a (substantial) part of the Silver Fleet, being invested in new strategic settlements.

(*) The document below is dated 1629, so the date mentioned ('28 December') refers to 1628 is my expectation.

Below a copy (pdf) of the original document and transcript. For further investigation of this attack, the challenge is to identify this Dutch ship.

---

Vitoria

Vitoria - Que tres caravelas portuguesas tuvieron contra los olandeses que estavan edificando una fuerca en la Isla de Santiago de Caboverde [1629] (pdf)

[Transcript]

Que tres caravelas portuguesas tuvieron contra los olandeses que estavan edificando una fuerca en la Isla de Santiago de Caboverde

Dase cuenta de como los aegoltaron a todos, y del artilleria, polvora, municiones que les tomaron, y de como entraron triunfando en Lisboa, arrafirando las vanderas del enemigo.

Assi mismo se da cuenta de la gran presa que hizo el general Ribera, tomandole a los Olandeses las naos que venian de Alexandria, con mas de dos millones de florines.

Con licencia.
Del senor don Alonso de Bolanos, impresso en Sevilla por Francisco de Lyra, Ano 1629.

Es Caboverde una Isla del mar Oceano, desviada quinientas leguas de la costa de Espana, y poco mas de ochenta de la tierra firme de guinea: de no muy buen temple, y de pequena poblacion, pero muy importante por el despacho de esclavos negros que de aqui salen para todas las Indias, que son los mejores, y de mas ley que se conosen. Tiene esta isla solas dos poblaciones, la mayor se llama Santiago de Caboverde, con Iglesia Catredal, Obispo y Canonigos; la menor se llama la villa de la Playa, de tan pocos vezinos, que apenas llegan a ciento. La tiera aunque tiene algunas frutas, y buenas aguas, es falta de regalo, calurosa por estar muy pegada a la equinocial, y enfer misa por el mal cielo de que goza. No tiene pan, y suplesse esta falta co el maiz, de que ay mucha cantidad. La carne es de Cabra; pero tan buena que equivale el carnero de Espana, y sin esto muchas gallinas, assi caseras, como del campo: tiene muchos algodones, y algunos acucares, que es el princippal trato de la tierra.
Aqui pues aportaron por los fines de Diziembre de veinte y ocho, algunas naos de Olandeses, que cudiciosos, del refcate de maisil, ambar, y otras cosas que alli vienen, assi de la tierra firme de guinea, como de las islas que llaman de Barloveto, se resolvieron en fabricar una fuerca, que por ser en parte tan desviade de Espana, les parecio facil de sustentarla, y recogerse a ella quando el tienpo o necessidad los obligasse. Tomaron para este efeto, la villa de la playa, adonde hallaron poca rsistencia, por ser como hemos dicho, de pocos vezinos. Echaron luego en tierra alguna artilleria, polvora, municiones, cal, ladrillo, y demas materiales necessarios al intento. No pudieron los pocos habitadores de la isla estorvarles este dissignio, avisaron a Portugal, representa do los danos, e inconvenientes que de tan ruin vezino podian esperar, no solo las islas, mas toda la tierra firme de guinea. Tratose en Portugal el negocio, y ultimamente por orden del Marques de Castel ROdrigo se despacharon de Lisboa tres caravelas con gente, armas, y municiones, que impidiessen el intento del enemigo, y procurassen echarlo de alli. Llegaron a Caboverde, consideraron el estado de las cosas del enemigo, vieron la fuerca, que por averse empecado tanto antes, estava muy adelante. Determinaron los Portugueses de acometer al Olandes; e hizose con tan buen orde y con tan felice sucesso, que fin embargo de la resistencia los enemigos hizieron, ultimamente mataron muchos dellos, y los demas se procuraron valer de does naos que tenia en el puerto Siguieronlos los Portugueses, matando en ellos, hasta la lengua del agua, adonde por falvarse en las barcas, y acogerse a sus dos naos, muriero muchos dellos, unos ahogados, y otros a manos de los Portugueses. La gente de mar Porgugueses, y algunos soldados, de los que avian quedado por guarda de las tres caravels, acudieron a hazerse senores de las dos naos enemigas, y aunque no consiguiero el deffeo de tomarlas ambas, tomaron la una dellas, en que hallaron algunas piecas de artilleria polvora, &c. En tierra se arrazo la fuerca que los enemigos avian hecho, dentro se hallaron algunas vanderas, artilleria, xarcia, cal, ladrillo, y mas de diezmil cueros, que por mandado del Marques de Castel Rodrigo, se repartieron a los soldados luego que llegaron a Lisboa, agradeciendoles lo que en la empressa avia hecho, porque la cudicia de los despojos, y la gloria que se espera de los trabajos, suele hazer mas animosos a los solda dos, y es justo, que los que fueron companeros en los peligros, lo sean tambien en el gusto del provecho, y en la honra del vencimiento.
Bolvieron nuestras caravelas a Portugal, y entraron por la barra de Lisboa, Lunes de la semana Santa a nueve de Abril. Hizose luego una solemne procession en hazemieto de gracias, a nuestra Senora de la Pena de Fracia, que es una hermita media legua suera dela ciudad, adonde dexaron las vanderas del enemigo, que avian llevado arrastrando, hasta colgarlas del mismo templo, con general aplauso y regozijo de toda la ciudad.

De Flandes.
Escriven de Madrid algunas personas graves, que han te nidoaviso de Flandes, como el armada del general Ribera encontro algunas naos de Olanda, que venian de Alexandria, cargadas de mercaderias de mucho valor, y co mas de dos millones de florines de plata. Enbistiolas, y despues de alguna resistencia, se le entregaro, y se hizo senor, assi de los vasos, artilleria, y municiones, como de las mercaderias, dinero, joyas, y otras cosas que se estiman en gran suma de ducados. Todo sea para mas honray gloria de Dios nuestro Senor, y de su Madre bendita.

Lavs deo.

---

Antonis van Remoortel: 'Goederen Clooster de Weyde' (Klooster Mariaweide) [1684]

Intro

Landmeter Antonis van Remoortel kreeg in 1684 opdracht de eigendommen van Klooster Mariaweide ('Clooster de Weyde') op te meten en te beschrijven. Het resultaat is een Kaartenboek dat zich in het Regionaal Historisch Centrum Limburg in Maastricht bevindt. Het boek bevat domeinkaarten van Venlo (Mariaweide en Hagerhof), Hout-Blerick (Hoverhof), Helden en Beesel (Klerkenhof).


Titelpagina


Voorwoord Antonis van Remoortel

---

Klooster Mariaweide Venlo

Het klooster Mariaweide aan de Nieuwstraat was oorspronkelijk een Augustinessenklooster. Sinds 1416 hebben er zusters van de orde van de Heilige Augustinus gewoond en gewerkt in klooster 'De Weyde'. In 1798 werd het klooster opgeheven en kwamen de gebouwen in particuliere handen. In het voorjaar van 1945 vonden Nederlandse Dominicanen hier hun voorlopig tehuis. Later kochten zij het hele terrein en bouwden er een nieuw klooster. Alleen de uit 1416 daterende Sint Ursulakapel herinnert nog aan het verblijf van de 'Witte vrouwen'. De kapel werd rond 1956 door J. Kayser gerestaureerd. In 1962 betrokken de Paters Dominicanen een nieuw klooster aan de Nieuwstraat. Het klooster was een ontwerp van architectenbureau Rijven. 2. Sociëteit. Op 1 mei 1928 werd naar Engels voorbeeld een club opgericht in een deel van het voormalige klooster 'Mariaweyde'. Het kapitaal voor het nieuwe onderkomen was bijeengebracht door de N.V. Maatschappij tot Exploitatie van Huis en Tuin 'Mariaweyde'. Met de Tweede Wereldoorlog kwam er een einde aan sociteit Mariaweide.

[Bron: Venloclopedie / Mariaweide]


Mariaweide


Detail


Beschrijving van de bezittingen

---

Hagerhof Venlo

Hagerhof


Beschrijving van de bezittingen

---

Hoverhof Hout-Blerick

De Hoverhof, ook wel Kloosterhof genoemd, is een van de oudste boerderijen van Hout-Blerick en heette oorspronkelijk 'den Hoff'. In 1369 wordt de Hoverhof al op een schatlijst vermeld, de bewoners worden Van Haeff genoemd. Tot de Franse tijd waren de zusters augustinessen van het klooster Mariaweide eigenaar. Zij hadden de H in 1446 gekocht van Willem, heer van Kessel.

[Bron: Chrit Klerken, "Hout-Blerick in 1803", Venlose Katernen 20, november 2014]
[Bron: Blerickclopedie / Hoverhof]


Hoverhof


Detail (rechts de kerk van Blerick)


Beschrijving van de bezittingen

---

Helden