Vertigo (1958), Alfred Hitchcock
Sans Soleil (1983), Chris Marker
HOTEL VERTIGO (Kees 't Hart)
Kees 't Hart heeft met 'Hotel Vertigo' een erg mooi boek geschreven - een ode aan Hitchcock - en is ook helemaal geschreven in de stijl van Hitchcock. Het is vooral een spannend verhaal, tot de ontknoping aan het einde toe. Vertigo is één van mijn favoriete Hitchcock's, ook één van mijn favoriete films überhaupt, om meerdere redenen. De fantastische beelden van de authentieke locaties in San Francisco en m.n. de muziek (van
Bernard Herrmann) zijn nog steeds een bijzondere sensatie, maar ook een bijzonder mooie Kim Novak ('bra-less'), de eeuwenoude sequoia's die de hele geschiedenis kennen, Coit Tower als fallussymbool, de Golden Gate Bridge, de Mission Dolores. Nadat ik 'Hotel Vertigo' uit had heb ik Vertigo nog eens bekeken, en wel de gerestaureerde versie (in HD): die is toch wel bijzonder fraai ( m.u.v. enkele slecht belichte scenes, die het in HD niet goed doen).
Ook het voor filmliefhebbers interessante 'interviewboek' van François Truffaut met Alfred Hitchcock heb ik nog maar eens nageslagen. Hitchcock's grootste fout (volgens eigen zeggen) was dat de rol van Scottie te oud 'gecast' was: James Stewart (50) vs Kim Novak (24). Nu eindigt Vertigo in veel filmlijstjes heel hoog.
SAUL BASS
Eerst nog even over de boekomslag: die komt rechtstreeks van de filmposter die door
Saul Bass is ontworpen. Hij deed vaak het grafisch werk voor Hitchcock en heeft ook de mooie intro van Vertigo gemaakt. In 1981, ik had Vertigo toen nog nooit gezien, maakte ik de tekening hieronder over mijn hoogtevrees (
Toon van de Ven, mijn tekenleraar, gaf me er een 8+ voor). Misschien is het wat ver gezocht, maar ik zie wel wat verwantschap tussen Saul Bass' Vertigo en mijn tekening:
SPOOF
In 'imdb' kon ik niets over deze 'spoof' vinden, maar persoonlijk vind ik dit het meest storende deel van Vertigo: Madelaine verdwijnt in het hotel, maar deze verdwijning blijft onverklaard en past ook niet in het verhaal. Ik denk dat Hitchcock hiermee enkel het mysterie en de spanning heeft willen opvoeren. Ik kan dit deel tenminste niet anders begrijpen.
SANS SOLEIL
Chris Marker's alter ego Sandor Krasna zag Vertigo 17 keer. In Sans Soleil (een andere film uit mijn persoonlijke top-10) volgt hij Scottie's weg en bezoekt alle locaties in San Francisco - ze waren allemaal authentiek. Het hotel waarin Madeleine verdween, was nu zelf verdwenen.
In het reis-essay Sans Soleil is deze pelgrimage naar Vertigo een verhaal in de zijlijn: de belangrijkste verhaallijn van Sans Soleil wordt onder hypnotiserende muziek getoond - elementen uit de Afrikaanse en Japanse cultuur worden met elkaar verbonden. Soms mis je de overgang van de beelden, hetgeen toch wel verrassend is bij twee zo verschillende culturen.
De Afrikaanse beelden komen m.n. uit Guiné Buissau en de Kaapverdische Eilanden. Er zijn beelden van het begin van de opstand tegen de Portugese koloniale overheersing: die strijd is vooral in Guiné Buissau gevoerd, onder leiding van Amílcar Cabral (hij bracht een deel van zijn jeugd door op de Kaapverdische Eilanden, vlakbij Leonor's thuis; haar vader heeft als jongetje nog met hem gevoetbald). Amílcar Cabral is nog steeds de onomstreden grote held van de Kaapverdische Eilanden.
Toen ik de film midden jaren '80 voor het eerst zag (op de Duitse TV), was ik meteen onder de indruk. De video heb daarna vele jaren gekoesterd en vaak opnieuw gezien. Recentelijk heb ik de film op DVD kunnen bemachtigen, helaas niet met de Duitse vertelster.
NACHTMERRIE
De sleutelscene in Vertigo wordt gevormd door Scottie's nachtmerrie: hier gaat het eerste deel van het verhaal over in het tweede. Al doet de scene nu misschien wat gedateerd aan, Herrmann's muziek in combinatie met de hallucinatorische beelden zijn voor mij nog steeds erg overtuigend. De
scene is op youtube te zien, maar ik zou je aanraden toch de hele film te zien.
Kees 't Hart heeft met 'Hotel Vertigo' een erg mooi boek geschreven - een ode aan Hitchcock - en is ook helemaal geschreven in de stijl van Hitchcock. Het is vooral een spannend verhaal, tot de ontknoping aan het einde toe. Vertigo is één van mijn favoriete Hitchcock's, ook één van mijn favoriete films überhaupt, om meerdere redenen. De fantastische beelden van de authentieke locaties in San Francisco en m.n. de muziek (van Bernard Herrmann) zijn nog steeds een bijzondere sensatie, maar ook een bijzonder mooie Kim Novak ('bra-less'), de eeuwenoude sequoia's die de hele geschiedenis kennen, Coit Tower als fallussymbool, de Golden Gate Bridge, de Mission Dolores. Nadat ik 'Hotel Vertigo' uit had heb ik Vertigo nog eens bekeken, en wel de gerestaureerde versie (in HD): die is toch wel bijzonder fraai ( m.u.v. enkele slecht belichte scenes, die het in HD niet goed doen).
SPOOF
In 'imdb' kon ik niets over deze 'spoof' vinden, maar persoonlijk vind ik dit het meest storende deel van Vertigo: Madelaine verdwijnt in het hotel, maar deze verdwijning blijft onverklaard en past ook niet in het verhaal. Ik denk dat Hitchcock hiermee enkel het mysterie en de spanning heeft willen opvoeren. Ik kan dit deel tenminste niet anders begrijpen.
SANS SOLEIL
Chris Marker's alter ego Sandor Krasna zag Vertigo 17 keer. In Sans Soleil (een andere film uit mijn persoonlijke top-10) volgt hij Scottie's weg en bezoekt alle locaties in San Francisco - ze waren allemaal authentiek. Het hotel waarin Madeleine verdween, was nu zelf verdwenen.
In het reis-essay Sans Soleil is deze pelgrimage naar Vertigo een verhaal in de zijlijn: de belangrijkste verhaallijn van Sans Soleil wordt onder hypnotiserende muziek getoond - elementen uit de Afrikaanse en Japanse cultuur worden met elkaar verbonden. Soms mis je de overgang van de beelden, hetgeen toch wel verrassend is bij twee zo verschillende culturen.
De Afrikaanse beelden komen m.n. uit Guiné Buissau en de Kaapverdische Eilanden. Er zijn beelden van het begin van de opstand tegen de Portugese koloniale overheersing: die strijd is vooral in Guiné Buissau gevoerd, onder leiding van Amílcar Cabral (hij bracht een deel van zijn jeugd door op de Kaapverdische Eilanden, vlakbij Leonor's thuis; haar vader heeft als jongetje nog met hem gevoetbald). Amílcar Cabral is nog steeds de onomstreden grote held van de Kaapverdische Eilanden.
Toen ik de film midden jaren '80 voor het eerst zag (op de Duitse TV), was ik meteen onder de indruk. De video heb daarna vele jaren gekoesterd en vaak opnieuw gezien. Recentelijk heb ik de film op DVD kunnen bemachtigen, helaas niet met de Duitse vertelster.
NACHTMERRIE
De sleutelscene in Vertigo wordt gevormd door Scottie's nachtmerrie: hier gaat het eerste deel van het verhaal over in het tweede. Al doet de scene nu misschien wat gedateerd aan, Herrmann's muziek in combinatie met de hallucinatorische beelden zijn voor mij nog steeds erg overtuigend. De scene is op youtube te zien, maar ik zou je aanraden toch de hele film te zien.
